نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان، افراد بیشتری نسبت به گذشته در حال مهاجرت هستند. بسیاری از آنها به فرصتهای جدید و زندگی بهتر برای خود و خانوادهشان فکر میکنند. برخی دیگر به دلیل فاجعه جنگ یا کمبود امکانات زندگی در کشور محل تولدشان، مجبور به نقل مکان میشوند. در این میان باید مسائل مختلفی را باید مورد توجه قرار دهیم تا یک روند مهاجرتی به درستی پیش برود. اما مسئله این است که همه چیز با تئوری حل نخواهد شد. مشکلات مهاجرت سر راه همه زنان و مردان مهاجر وجود دارند و اساسا جنسیت در هر بحثی درباره علل و پیامدهای مهاجرت، خواه اجباری، داوطلبانه و یا جایی در این میان، نکتهای محوری است. با ما همراه باشید تا در این مقاله از مجموعه مقالات مگنی شما را با مشکلات معطوف به مهاجرت زنان آشنا کنیم.
فهرست مطالب:
در بررسیهای متعدد کارشناسان مشخص شده که جنسیت، هویت جنسیتی و گرایشات جنسی یک فرد هر مرحله از تجربه مهاجرت را شکل میدهند. جنسیت بر دلایل مهاجرت، مقصد مورد نظر، نحوه مهاجرت افراد و شبکههایی که از آنها استفاده میکنند، تأثیر دارد. این مسئله حتی بر فرصتها و منابع موجود در کشور مقصد و روابط فرد مهاجر با کشور مبدأ تأثیر میگذارد. خطرات، آسیبها و نیازها نیز تا حد زیادی بر اساس جنسیت فرد شکل میگیرند و اغلب برای گروههای مختلف به شدت متفاوت است.
نقشها، انتظارات، روابط و پویاییهای قدرت مرتبط با مرد، زن، پسر یا دختر بودن و اینکه فرد چه گرایشات جنسی دارد هم به طور قابل توجهی بر تمام جنبههای مشکلات مهاجرتی تأثیر میگذارد. همچنین این امر میتواند به روشهای جدیدی تحت تأثیر مهاجرت قرار گیرد.
بنابراین، بسیار مهم است که بفهمیم مشکلات مهاجرت چه مواردی هستند، چگونه با مهاجرت تعامل دارند و به آن پاسخ دهیم. در نظر گرفتن روند مهاجرت بر اساس جنسیت میتواند به معنای تفاوت بین اجرای پروژهای باشد که با موفقیت به نیازها و ظرفیتهای همه ذینفعان IOM پاسخ میدهد و پروژهای که موفق به انجام این کار نشده و نابرابری را تداوم میبخشد. با توجه به ماهیت خاص جنسیتی مهاجرت، موارد زیر در روند IOM نقش اساسی دارند:
بدیهی است که بررسی موشکافانه همه موارد بالا نیازمند تخصص در اموری مانند جامعه شناسی و حتی روانشناسی و سیاست است. اما برای شروع این بررسی در حد درک تجربه دیگران میتوانید از اپلیکیشن مگنی استفاده کنید. ما در این فضا کنار هم هستیم تا بتوانیم افرادی که با هدفهای مشابه به خودمان مهاجرت کردهاند را پیدا کنیم و از فرایند پیش رو اطلاعات به دست آوریم.
مدتهاست که سازمان ملل متحد و کارشناسان امور مهاجرتی درباره موضوع حیاتی مهاجرت، تحرک انسان (یک روند بزرگ که چشمانداز جهانی را تغییر میدهد) و مشکلات مهاجرتی بحث میکنند. تخمین زده میشود که بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان مهاجر هستند و از هر 7 نفر حداقل 1 نفر از کشور محل تولد خودش خارج شده است. اما از آنجایی که سیاستگذاران در تلاش برای درک چگونگی تأثیر این جنبشهای تودهای بر جوامع، اقتصاد، امنیت و پایداری هستند، معمولا نیازهای زنان و دختران نادیده گرفته میشود. در ادامه 4 مسئلهای را با هم مرور میکنیم که به ما نشان میدهند مهاجرت میتواند یک نگرانی جدی برای زنان و دختران مهاجر باشد.
1. تقریبا نیمی از مهاجران را زنان و دختران تشکیل میدهند
زنان به طور فزایندهای به تنهایی یا به عنوان سرپرست خانواده مهاجرت میکنند. بخشی از این جنبش به دلیل تعارضات است. امروز تعداد بیسابقهای از مردم به اجبار از خانههای خود دور شدهاند. تخمین زده میشود که حدود نیمی از کل پناهندگان زن هستند. زنان و دختران بخش قابل توجهی از مهاجران اقتصادی به شمار میروند. به عنوان مثال، آنها اکثریت قریب به اتفاق کارگران خانگی مهاجر هستند. ضمن اینکه آنها به تنهایی یا به عنوان سرپرست خانواده مهاجرت را انتخاب میکنند. این روند یک فرصت کلیدی برای استقلال اقتصادی و توانمندسازی آنها است.
2. مشکلات مهاجرتی از جمله بهره کشی جنسی، قاچاق و خشونت
همه مهاجران در معرض سوء استفاده و استثمار قرار دارند، اما مهاجران زن به طور ویژه در معرض خطر هستند. بر اساس گزارش سال 2016 دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد، زنان و دختران 71 درصد از قربانیان قاچاق انسان را تشکیل میدهند. زنان و دخترانی که به دلیل درگیری یا بلایای طبیعی آواره میشوند، با آسیب پذیریهای بیشتری مواجه میشوند. مشکلات مهاجرتی مربوط به سیستمهای حفاظتی به این مسئله اشاره دارند که مجرمان میتوانند بدون مجازات از آنها سوء استفاده کنند. فقدان سرپناه، ازدحام بیش از حد در کمپها و توالتهای عمومی با نور ضعیف، خطر خشونت مبتنی بر جنسیت از جمله مواردی هستند که خشونت جنسی را افزایش میدهند.
3. مشکلات زنان مهاجر با تبعیض مضاعف
هر جا که مهاجرت در مقیاس وسیع صورت میگیرد نژادپرستی و بیگانههراسی یکی از نگرانیهای جدی است. زیرا احساسات ضد مهاجر در بسیاری از کشورها در حال افزایش است. به عنوان مثال، تصویرهای منفی از مهاجران و پناهندگان اغلب در رسانهها ظاهر میشود، در حالی که مزایایی که مهاجران به ارمغان میآورند (مانند فرصتهای اقتصادی) به ندرت خبرساز میشوند. زنان و دختران میتوانند از این نگرشها دو برابر رنج ببرند و نه تنها بر اساس وضعیت مهاجرت خود، بلکه بر اساس جنسیت خود نیز تبعیض را تجربه کنند.
این امر میتواند به شکل تبعیض و آزار در محل کار، هنگام جستجوی مسکن، هنگام استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و در حین دسترسی به آموزش و خدمات بهداشتی مشاهده شود.
4. مشکلات مهاجرتی مربوط به مراقبت های بهداشتی جنسی و باروری
در حین سفر یا در هرج و مرج آوارگی زنان ممکن است دسترسی به مراقبتهای بهداشتی جنسی و باروری، از جمله برنامه ریزی خانواده، خدمات قبل از زایمان و مراقبتهای بعد از زایمان ایمن را از دست بدهند. فقدان این خدمات میتواند کشنده باشد. در واقع، یکی از علل اصلی مرگ، بیماری و ناتوانی در میان زنان و دختران آواره در سنین باروری در نظر گرفته میشود. با وجود این نمونه از مشکلات مهاجرتی، ممکن است مهاجرت بهترین گزینه برای یک زن باردار در شرایط بحرانی باشد، به خصوص اگر ناامنی یا فروپاشی سیستمهای بهداشتی در جنگ زندگی او را در تهدید کند.
صندوق جمعیت ملل متحد با دولتها و سایر شرکا برای حمایت از حق دسترسی مهاجران به مراقبتهای بهداشتی جنسی و باروری، از جمله استقرار کلینیکهای بهداشتی سیار در کمپهای آوارگان و جوامع پناهندگان، همکاری میکند. اما برای افزایش دسترسی به این خدمات باید کارهای بیشتری انجام داد.
بیشتر موارد ذکر شده در بخش قبلی، برای کسانی رخ میدهند که به صورت غیرقانونی مهاجرت میکنند. در نتیجه بهترین روش برای پیشگیری از گسترش این نوع از مشکلات در مهاجرت، استفاده از روشهای قانونی است. اما حتی در این شرایط هم باز با چالشهایی روبرو هستیم. اجازه دهید زاویه دید خود را بیشتر روی استرالیا معطوف کنیم و بدانیم مهاجران ایرانی در استرالیا بیشتر با چه مشکلاتی روبرو هستند.
مهاجرت به استرالیا میتواند برای زنان با مشکلات فرهنگی همراه باشد. این مشکلات ماحصل تفاوتهای فرهنگی، اجتماعی و زبانی میان کشور مبدأ و مقصد است. زنان مهاجر به استرالیا ممکن است با موارد زیر روبرو شوند:
به منظور کمک به حل این مشکلات فرهنگی، دولت استرالیا و سازمانهای غیردولتی بسیاری برنامهها و خدمات برای حمایت از زنان مهاجر فراهم کردهاند. این برنامهها شامل آموزش زبان، مشاوره فرهنگی و حرفهای، آشنایی با قوانین و حقوق زنان میشود. علاوه بر این، تشکیل گروههای اجتماعی و فرهنگی، میتواند به زنان کمک کند تا با یکدیگر و با جوامع استرالیایی بیشتر آشنا شوند.
به عنوان یک مادر برای مهاجرت با فرزندمان باید برای او هم ویزا بگیریم. جدای از هزینه و زمانی که باید برای این مسئله صرف شود، انتخاب نوع ویزا هم مسئله دیگری است که باید در نظر بگیریم. در نظر داشته باشید که انواع ویزای کودک استرالیا به شرح زیر است:
توجه داشته باشید که بعد از دریافت ویزا هم هنوز چالشهای یک مادر برطرف نشده و او با مشکلاتی نظیر بلوغ و یا هماهنگ شدن فرزندش با فرهنگ جدید مواجه است. زبان برای فرزندان مهاجر اولین چالشی است که ممکن است با آن روبرو شوند. زبان انگلیسی زبان رسمی استرالیا است و برای فرزندانی که از کشورهای دیگر به استرالیا مهاجرت کردهاند، این زبان ممکن است ناآشنا باشد. این نمونه از مشکلات مهاجرتی باعث میشود که بچهها در کلاسهای درس با مشکل مواجه شوند و روند یادگیریشان کند شود.
تفاوتهای فرهنگی و مطالعاتی نیز ممکن است برای فرزندان مهاجر، مشکل ساز باشد. سیستم تحصیلی و اداری استرالیا متفاوت است و با فرهنگ و سیستم تحصیلی کشور اصلی فرزندان مهاجر متفاوت است. این تفاوتها باعث میشود که فرزندان مهاجر در یادگیری و تطبیق با قوانین و فرهنگ استرالیا مشکل داشته باشند.
احتمالا در میان جستجوهای خودتان به این نکات برخوردهاید که زنان تمایل بیشتری برای مهاجرت پیدا کردهاند و با مسئله زنانه شدن مهاجرت مواجه شدهایم. این موارد علاوه بر دنیای زنانه، دنیای مردانه را هم تحت تأثیر قرار میدهد. در بُعد جهانی همکاری با یک کارگر زن برای کارفرمایان سادهتر است، زیرا میتوانند از قدرت مردانه خود استفاده کرده و با نادیده گرفتن میزان دستمزد و فرار از قوانین دولتی شرایط بهتری را برای خودشان رقم بزنند. احتمالا این مسئله در روند کاریابی مردان تأثیر خواهد گذاشت و آنها را با مشکلاتی مواجه خواهد کرد.
اما آیا میدانستید زنان استرالیایی 17.5 درصد کمتر از مردانی که کار مشابهی انجام میدهند، دستمزد میگیرند؟ این بدان معناست که آنها باید 64 روز بیشتر در سال کار کنند تا حقوقی برابر با مردانی که کار مشابهی انجام میدهند دریافت کنند. با این تفاسیر، افزایش مهاجرت زنان و مشکلات کاریابی آقایان در کشور استرالیا، به صورت مستقیم به یکدیگر مرتبط نیستند. افزایش مهاجرت زنان به استرالیا به دلیل عوامل مختلف مانند فرصتهای شغلی، زندگی خانوادگی، تحصیلات و شرایط اقتصادی متغیر است. به همین دلیل، مشکلات کاریابی آقایان در استرالیا به طور مستقیم با تعداد زیاد زنان مهاجر وارد کشور رابطه مستقیمی ندارد.
اما مشکلات مهاجرتی برای آقایان بیشتر به عواملی مانند سطح تحصیلات، مهارتها، تجربه کاری و زبان انگلیسی مرتبط است. افرادی که تواناییها، مهارتها و تجربه کاری لازم را داشته باشند، به خوبی در بازار کار استرالیا شغل مناسب خود را پیدا میکنند. در عین حال، مهارتها و تجربه کاری ضعیف میتواند برای هر دو جنسیت مشکلاتی در فرایند کاریابی ایجاد کند.
در این فرصت مشکلات مربوط به مهاجرت خانمها برای حضور در جهان و کشور استرالیا را بررسی کردیم. فراموش نکنید زنان مهاجر اغلب نقش اساسی در حفظ و بازسازی خانواده و جوامع خود دارند. طبق گزارش IOM، زنان مهاجر بخش بیشتری از درآمد خود را در خارج از کشور نسبت به مردان به خانه میبرند و اغلب مسئولیتهای مراقبتی مربوط به خانواده را نسبت به مردان بر عهده میگیرند. موضوع خشونت علیه زنان یکی از مخرجهای مشترکی مورد توجه بوده که زیربنای چالشهای متمایزی است و برخی زنان مهاجر در طول مسیر مهاجرت با آن مواجه هستند.
ما برای رفع بخشی از این مشکلات، اپلیکیشن مگنی را به شما پیشنهاد میکنیم. در این برنامه میتوانید یک شبکه مجازی ایرانی داشته باشید و با کسانی آشنا شوید که در استرالیا زندگی میکنند. این تعامل متقابل شما را از شرایط حال حاضر استرالیا آگاه کرده و رفع چالشها را نیز آسان خواهد کرد.